Υπό το κράτος της διαρκούς ανασφάλειας

* Ειλικρινά, δεν ξέρω πόσο έκπληξη και σοκ προκαλεί το χθεσινό τραγικό περιστατικό με ένα ακόμα αθώο θύμα. Αυτές οι λέξεις έχουν χάσει το νόημα τους όταν πρόκειται για επαναλαμβανόμενα περιστατικά ακραίας βίας. Πλέον, νομίζω όλα τα περιμένουμε... (stel)

Υπό το κράτος της διαρκούς ανασφάλειας του Φοίβου Καρζή (στην ιστοσελίδα http://www.freecity.gr/ )

Μετά το αρχικό σοκ μερικά συμπεράσματα ήταν προφανή και απλά. Πρώτον, ότι οι θεμελιώδεις μηχανισμοί του κράτους δεν λειτουργούν ούτε στοιχειωδώς. Η πιο κεντρική λειτουργία του κράτους είναι η παροχή ασφάλειας στους πολίτες του. Η πιο βασική προϋπόθεση για να μπορεί να παρέχει ασφάλεια στους πολίτες, είναι να μπορεί το κράτος να εγγυηθεί την ασφάλεια των δικών του μηχανισμών και λειτουργών. Αυτό δεν το κατάφερε ούτε στην καρδιά αυτών των μηχανισμών.

Δεύτερον, ότι το συμβολικό βάρος του συγκεκριμένου πλήγματος δεν συγκρίνεται με καμμία άλλη παρόμοια ενέργεια που έχει γίνει στο παρελθόν – ούτε καν με τη ρουκέτα στην αμερικανική πρεσβεία. Δεν ξέρω ποιος ήθελε να πετύχει τι – αλλά το βέβαιο είναι πως πέτυχε στο κέντρο του στόχου.

Αυτά δεν απαιτούν ιδιαίτερη ενασχόληση, άλλωστε θα αναλυθούν κατά κόρον. Υπάρχουν μερικά άλλα περιφερειακά συμπεράσματα, μερικές παράπλευρες απώλειες που μπορεί να προκαλέσει ένα τέτοιο χτύπημα τη συγκεκριμένη χρονική και πολιτική συγκυρία, που αξίζει να μην περάσουν απαρατήρητα.

Δεν με εμπνέουν ιδιαίτερα οι συνωμοτικές θεωρίες και δεν θα σπεύσω να εγγράψω τη βόμβα στην Κατεχάκη σε κανένα σχέδιο εξόντωσης των προσπαθειών της χώρας για ανάκαμψη – αν και αρχίζω πια να δυσκολεύομαι στον εξοβελισμό τέτοιων σκέψεων. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία πως η στιγμή είναι καίρια. Η Ελλάδα μετά από μια παρατεταμένη περίοδο ακραία αρνητικής δημοσιότητας σε όλο τον κόσμο, προσπαθεί να προσελκύσει τουρίστες την ύστατη ώρα.

Η επιτυχία ή η αποτυχία μπορούν να κρίνουν πολλά, αν όχι για την έκβαση, πάντως για το ρυθμό του εγχειρήματος για ανάκαμψη της οικονομίας. Οι περιστάσεις έχουν σχετικά ευνοήσει. Λόγω της κρίσης, πολλοί Ευρωπαίοι σχεδιάζουν τις διακοπές τους φέτος πολύ αργότερα από ό,τι παραδοσιακά συνήθιζαν. Είναι μια ευκαιρία για την Ελλάδα. Και ένα νέο κύμα αρνητικής δημοσιότητας, και μάλιστα για ζητήματα ασφαλείας, μπορεί να δώσει τη χαριστική βολή – πέρα και ανεξάρτητα από τις κάθε τύπου αστοχίες και ευθύνες που υπάρχουν στο εσωτερικό για την κάμψη της ισχυρότερης βιομηχανίας που διαθέτει η χώρα.

Μια άλλη αρνητική δυναμική που κρύβει η βόμβα στην Κατεχάκη αφορά το ενδεχόμενο να δράσει αποσαθρωτικά στο κυβερνητικό και, γενικότερα, στο πολιτικό σύστημα. Το σύστημα απαρτίζεται από ανθρώπους. Και αυτή τη φορά δεν ήταν ένα τυχαίο χτύπημα. Σκοτώθηκε ένας στενότατος συνεργάτης υπουργού (και ποιου υπουργού...), δίπλα ακριβώς από το υπουργικό γραφείο. Τέτοια γραφεία υπάρχουν σε όλα τα υπουργεία, σε όλα τα κομματικά επιτελεία, όπου υπάρχει μια κομβικής σημασίας θέση, δίπλα έχει το υπασπιστήριο ή το ανάλογό του.

Πώς μπορεί να αδικήσει κανείς όλα τα μέλη του πολιτικού συστήματος αν σήμερα πάνε στο γραφείο τους πιο φοβισμένοι; Δεν λέω πως θα αλλάξουν την πολιτική, τη στάση ή τις συμπεριφορές τους εξ αφορμής της έκρηξης. Αλλά υποσυνείδητα θα αισθάνονται, κι όχι χωρίς λόγο, μια διαρκή απειλή. Όχι θεωρητική. Απτή, προσωπική, δίπλα τους, να αφορά άμεσα τους ίδιους, τους στενούς συνεργάτες τους, πώς δεν θα σκεφτούν τα μέλη της οικογένειάς τους...

Οι μεταρρυθμίσεις θέλουν δημόσια υποστήριξη. Η δημοσιότητα σε μια τέτοια συγκυρία καθιστά τους πολιτικούς υπερασπιστές δύσκολων αποφάσεων στόχους. Γι' αυτό η διάχυση μιας τέτοιας ανασφάλειας, τόσο ψηλά στην ιεραρχία του κράτους μπορεί να έχει παραλυτικές επιπτώσεις, την πιο κρίσιμη στιγμή.