* Κυριακή πρωί, λίγο πριν πάω να ψηφίσω, και η ψυχολογία μου για τη σημερινή αλλά κυρίως την αυριανή μέρα περιγράφεται στο παρακάτω άρθρο. (stel)
Στις 5 Οκτωβρίου θα εκκινήσουν οι πραγματικές πολιτικές απαντήσεις στην πολλαπλή κρίση που περνάει η χώρα. Το κεντρικό έλλειμμα το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα δεν είναι το οικονομικό, όσο εκρηκτικό και αν είναι. Η κρίση κατά κύριο λόγο είναι πολιτική. Θα μπορούσε κανείς να παρομοιάσει την ελληνική πραγματικότητα ως «πολιτική τραγωδία σε πολλαπλές πράξεις», όπου όλες οι παθογένειες των μεγάλων και μικρών πολιτικών δυνάμεων, σε αλλεπάλληλους κύκλους, διαβρώνουν αξίες, αντιλήψεις, ατομικές και συλλογικές συμπεριφορές, κοινωνικές σχέσεις, την οικονομία και καταδικάζουν στο τέλμα προσδοκίες και συλλογικότητες.
Η Ελλάδα κινείται στο κενό. Και μια κίνηση στα τυφλά μπορεί να είναι ατέλειωτη. Εν τάξει, κινούμαστε γύρω από πολιτικά κλισέ, που ανακατεύουν κάθε τόσο την τράπουλα, κάνοντας κυκλικές διαδρομές, μέσα από τις οποίες κάθε τόσο προκύπτει όμως μια ακόμη χειρότερη θέση. Κινούμαστε μέσα σε ένα πολιτικό εμπόριο της χίμαιρας των πιο απλών και αδύναμων ανθρώπων αυτής της κοινωνίας, αλλά και ενός ολόκληρου κόσμου του λεγόμενου μεσαίου χώρου, που όλοι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στην πολιτική. Ολοι έχουν πλέον κατανοήσει ότι αυτό που τους δίδεται σήμερα θα τους αφαιρεθεί με άλλη μορφή αύριο και ότι η ζωή της οικογένειάς τους και οι ελπίδες τους, αντί να έχουν μια ανοδική τάση, κινούνται επίπεδα, με τη μορφή μιας συνεχούς αμπώτιδος και παλίρροιας.
Δύο μεγάλα ζητούμενα της πολιτικής είναι αφενός η κατανόηση των προβλημάτων και αφετέρου η αντιμετώπισή τους. Η «κατανόηση» δεν ταυτίζεται με την απαρίθμηση της μεγάλης λίστας προβλημάτων, που αρχίζουν με τα εκρηκτικά δημοσιονομικά, το ΕΤΑΚ, και τελειώνουν στη διαφθορά ή στην όξυνση των οικονομικών ανισοτήτων. Κατανόηση έχουμε όταν μπορούμε να απαντήσουμε τα «γιατί» καθεμιάς από αυτές τις παθογένειες, όπως: Γιατί είμαστε δεμένοι σε έναν τροχό που μας ξαναφέρνει κυκλικά στα ίδια προβλήματα σε χειρότερη εκδοχή; Γιατί, σύμφωνα με τα δεδομένα, στη μεγάλη περίοδο από τη δεκαετία του 1970 ως σήμερα, όλες οι προσπάθειες κοινωνικής πολιτικής δεν βελτίωσαν παρά λίγο(και μόνο την περίοδο 2000-2003)την ανισότητα και τη φτώχεια; Γιατί φτάσαμε σε τέτοια κορυφαία επίπεδα αναξιοκρατίας, διαφθοράς, αποτυχίας; Γιατί ξεπέφτουμε ραγδαία στη διεθνή πυραμίδα πολιτικής αξιοπιστίας και δύναμης; Ολες οι χαμένες μάχες συνοψίζονται σε δύο λέξεις: «Πολύ αργά». Και εμείς, ως κοινωνία, μονίμως φτάνουμε να καταλάβουμε πολύ αργά τι πήγε στραβά, τι ευκαιρίες χάθηκαν, γιατί χάσαμε.
Η πολιτική αντιμετώπιση, από την πλευρά της, δεν ταυτίζεται με σχέδια, υποσχέσεις, προτάσεις. Αντιμετώπιση σημαίνει πράξεις που οδηγούν πράγματι στην επίτευξη των «πολιτικών στόχων», είτε αυτοί λέγονται ανάπτυξη είτε κοινωνική ανάπτυξη είτε υγεία, συντάξεις, εκπαίδευση, εργασία κλπ. Μια από τις πολλαπλές πράξεις της πολιτικής τραγωδίας μας είναι ότι όσο πιο πολύ μιλάμε για όλα αυτά τόσο πιο μακριά βρισκόμαστε από αυτά.
Η κατάστασή μας σήμερα ως χώρας και κοινωνίας είναι αξιολύπητη. Οχι μόνο γιατί στους περισσότερους τομείς πολιτικής δράσης ζούμε μια επιδείνωση της πραγματικότητας. Πιο σημαντικό είναι το ότι κόμματα και σημαντικά τμήματα της κοινωνίας αρνούνται να δεχθούν την πραγματικότητα αυτή. Κανείς δεν θέλει να κάνει σκληρές επιλογές για την αναστροφή αυτού του κατήφορου που ως χώρα συνολικά έχουμε πάρει. «Απελθέτω απ΄ εμού το ποτήριον τούτο». Αλλά το ποτήρι το πίνουμε ολόκληρο και πιο πικρό και για πολύ περισσότερο χρόνο απ΄ ό,τι χρειάζεται, γιατί πιστεύουμε στη βλακεία ή τη σαγήνη της άρνησης να κάνουμε οτιδήποτε.
Στην οικονομία θα μάθουμε στις 5 Οκτωβρίου ότι τα δημοσιονομικά ελλείμματα εκτινάσσονται σε πάνω από 10%, το δημόσιο χρέος κινείται γύρω στο 115% του ΑΕΠ, η επίσημη ανεργία στο 9,5%. Ως αποτέλεσμα, θα δούμε τις συντάξεις, την υγεία και την παιδεία να υποβαθμίζονται, ανεξάρτητα από τις καλές προθέσεις που διατυπώνει η αντιπολίτευση, ενώ θα κλείνουν γύρω μας συνεχώς εκατοντάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ακόμη και με πληθωρισμό 1% για το 2009, η ανταγωνιστικότητά μας χειροτερεύει ακόμη περισσότερο. Στη φάση που βρισκόμαστε, οποιαδήποτε κυβέρνηση δεν μπορεί με κανένα τρόπο να παρακάμψει το θεμελιακό πρόβλημα πώς θα σταθεροποιήσει τον εκρηκτικό εκτροχιασμό της οικονομίας στον οποίο, όπως και το 1993, οδήγησε ξανά η ΝΔ. Είναι το καθοριστικό και καθολικό πρόβλημα της κοινωνίας, του παραγωγικού μας συστήματος, των κοινωνικών λειτουργιών. Αν δεν υπάρξει πραγματική απάντηση, η κυβέρνηση θα πέσει με βροντερό τρόπο σε τοίχο, μαζί με αυτήν όλοι μας. Χωρίς μια μεγάλη νίκη στη μάχη του σημερινού οικονομικού εκτροχιασμού κάθε πολιτική είναι καταδικασμένη. Επενδύσεις, περιβαλλοντικές επιλογές, κοινωνικά ζητήματα, όλα.
Αναμφίβολα είναι αναγκαία μια αυξημένη αλλά στοχεύουσα παρέμβαση υπέρ όσων πλήττονται από την κρίση, και κυρίως των ανέργων και των νέων. Το πρόβλημα κυριαρχείται, αλλά δεν εξαντλείται στις τεράστιες οικονομικές ανισορροπίες. Γι΄ αυτό και οι επιλογές είναι εξαιρετικά δύσκολες.
Γι΄ αυτό, το μεγάλο ερώτημα δεν είναι ο εφικτός συνδυασμός μέτρων και μετρολογίας, πολλούς από τους οποίους τους έχουμε δει και παλαιότερα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν μπορούμε να δώσουμε στην πολιτική την πραγματική της υπόσταση: να κάνουμε εφικτό το μη εφικτό, να ξεφύγουμε από τα αδιέξοδα που σωρεύουμε, δημιουργώντας μέσα από την πολιτική πράξη όρους και βαθμούς ελευθερίας που θα μας απελευθερώνουν από την ιδεολογία και την πραγματικότητα της απραξίας ή της περιπλάνησης. Ας μην πει κανείς ότι στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Τα αδιέξοδα υπάρχουν και εκφράζονται με τις ογκώδεις επιβαρύνσεις και τον ρόλο του Σισύφου που οι παθογένειες του πολιτικού συστήματος επιφυλάσσουν στον απλό πολίτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου