Σε αναζήτηση αξιόπιστου συνομιλητή

* Τα θέματα εξωτερικής πολιτικής έχουν, ομολογουμένως, ελάχιστα απασχολήσει το blog. Ωστόσο, η παράλειψη αυτή θα διορθωθεί το προσεχές διάστημα αφενός γιατί αναμένονται εξελίξεις στα 2 φλέγοντα εθνικά θέματα (Σκοπιανό και Τουρκία/ Κυπριακό) και αφετέρου γιατί πιθανή εκλογή του Σαμαρά στη ΝΔ θα δημιουργήσει πιο έντονες διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων και θα υπάρξει χώρος για μπόλικη αρθρογραφία και ανάλυση... (stel)

Σε αναζήτηση αξιόπιστου συνομιλητή του Νίκου Μπίστη (στο Έθνος)

Ενα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εξωτερική πολιτική της χώρας μας σε δύο κρίσιμα ανοιχτά θέματα, το Κυπριακό και την ονομασία της FYROM, είναι ότι η κοινή γνώμη έχει εθιστεί να αντιμετωπίζει την άλλη πλευρά ως ενιαίο ομοιογενές σύνολο στο οποίο δεν υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Αυτή η ισοπέδωση -για την οποία δεν ευθύνεται η κοινή γνώμη, αλλά οι πολιτικές ηγεσίες που τη διαμορφώνουν- είναι πολιτικά επικερδής για ορισμένους, αλλά εξόχως βλαπτική για τα καλώς νοούμενα εθνικά συμφέροντα. Ο σύγχρονος πατριωτισμός επιβάλλει να έχουμε δυνατότητα αξιολόγησης των επιπτώσεων από την παρουσία στην ηγεσία της ΠΓΔΜ και των Τουρκοκυπρίων, της μίας ή της άλλης πολιτικής δύναμης, και αντίστοιχης προσωπικότητας. Αλλο ο Γκλιγκόροφ και άλλο ο Γκρούεφσκι, άλλο ο Ντενκτάς και άλλο ο Ταλάτ.

Η κρατούσα αντίληψη είναι ότι οι διαφορές είναι επουσιώδεις, διότι στη μεν FYROM επικρατεί ο αλυτρωτισμός, στο δε Κυπριακό τον τελευταίο λόγο έχει η Τουρκία. Προφανώς και οι δύο παράγοντες είναι υπαρκτοί, όχι όμως στον απόλυτο βαθμό που νομίζουν όσοι οχυρώνονται πίσω από αυτούς. Στην υπόθεση της FYROM, για παράδειγμα, το 1992 εμείς απολακτίσαμε τη σύνθετη ονομασία, την οποία σήμερα ορθώς, αλλά με μοιραία καθυστέρηση επιδιώκουμε. Τότε ο Γκλιγκόροφ με το κύρος του και τους ευνοϊκούς εσωτερικούς συσχετισμούς ήταν θετικός προς αυτήν τη λύση. Σήμερα, βεβαίως, τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα με τους εθνικιστές του Γκρούεφσκι.

Αν για το Σκοπιανό η επιχειρηματολογία μου πρέπει να γυρίσει 17 χρόνια πίσω στη χαμένη ευκαιρία με το πακέτο Πινέιρο, για το Κυπριακό έχουμε την πρόσφατη έκδοση του βιβλίου του Ερντάλ Γκιουβέν με τις αποκαλύψεις του συνομιλητή του προέδρου Χριστόφια, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ.

Ο χρόνος επιλογής της έκδοσης, στην κορύφωση των διαπραγματεύσεων, δεν είναι τυχαίος. Ούτε, βεβαίως, η αντίδραση της εθνικιστικής τουρκοκυπριακής αντιπολίτευσης με τον χαρακτηριστικό τίτλο της εφημερίδας «Γκιουνές»: «Ντροπή. Τι είδους πρόεδρος είναι αυτός;». Ο Ταλάτ μιλάει για το παρελθόν χαρακτηρίζοντας την ανακήρυξη του ψευδοκράτους «την πιο λανθασμένη απόφαση που έλαβε ο Ντενκτάς κινούμενος με εθνικιστική έξαρση». Μιλάει και για το μέλλον: «Δεν μπορεί να γίνει διχοτόμηση. Τι μπορεί να γίνει; Ομοσπονδία. Με την υπογραφή όχι των δύο κοινοτήτων αλλά των δύο κρατών. Το αποτέλεσμα δεν θα αλλάξει». Προφανώς η τελευταία αποστροφή είναι ένα από τα σημεία τριβής στη διαπραγμάτευση. Ομως, είναι εξίσου προφανές ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά για πρώτη φορά έχει απέναντί της έναν ηγέτη που αγωνίζεται για την επανένωση του νησιού. Που στις 14 Νοεμβρίου 1983 στην κεντρική επιτροπή του κόμματος, του οποίου σήμερα ηγείται, ψήφισε με τους 13 που διαφωνούσαν με την ανακήρυξη του ψευδοκράτους και όχι με τους 14 που υπέκυψαν στην πίεση του Ντενκτάς. Γι αυτόν τον λόγο ο Πρόεδρος Χριστόφιας είπε ότι «αν δεν συμφωνήσουμε με τον Ταλάτ, δεν ξέρω με ποιον μπορούμε να συμφωνήσουμε».

Η συμβολική επίσκεψη Παπανδρέου στην Τουρκία και η επιστολή Ερντογάν, που ακολούθησε, διαμορφώνουν ένα κλίμα αξιοποιήσιμο από τους Χριστόφια και Ταλάτ. Αν δεν υπάρξει πρόοδος, το εκλογικό μέλλον του Ταλάτ είναι δυσοίωνο. Και τότε πράγματι ο Κύπριος Πρόεδρος θα μείνει χωρίς συνομιλητή.

http://www.diamet.gr/el/readText.asp?textID=7660